27 december 2013

Tim Hecker - Virgins

De jaarlijstjes met platen uit het hokje 'elektronica' worden dit jaar verrassend vaak aangevoerd door Virgins van Tim Hecker. Nu ben ik meestal niet zo gek op platen die in dit hokje passen, maar van Virgins van Tim Hecker heb ik de afgelopen weken leren houden. Dat was zeker geen makkelijke opgave, maar het was het meer dan waard. De uit het Canadese Montreal afkomstige Tim Hecker maakt inmiddels een jaar of twaalf platen en heeft in die twaalf jaar een indrukwekkende stapel afgeleverd. Virgins is mijn eerste kennismaking met het werk van de Canadees en het is een kennismaking die, zeker na enige gewenning, naar veel meer smaakt. Het eerste dat mij opviel bij beluistering van de plaat is dat het stempel elektronica in het geval van Virgin van Tim Hecker een wat onzinnig stempel is. Virgins wordt zeker niet gedomineerd door elektronica; een heel arsenaal aan akoestische instrumenten is minstens even belangrijk en misschien zelfs wel belangrijker. Tim Hecker maakt op Virgins muziek die ik persoonlijk in het hokje ambient zou duwen. Virgins bevat tracks die ver zijn verwijderd van de conventies van de popsong en het vooral moeten hebben van klanken en sferen. Virgins is een plaat die je op meerdere manieren kunt beluisteren. In eerste instantie probeerde ik de muziek op de plaat te doorgronden en dat valt niet mee. Vaak gebeurt er immers niet zo heel veel op de plaat van Hecker, althans zo lijkt dat, en soms gebeurt er juist weer zoveel dat je het houvast heel snel kwijt bent. Virgins is ook een plaat die je lekker op de achtergrond kunt laten voortkabbelen. Het is dan een plaat met wonderschone en betoverende klanken, die zowel rust als inspiratie bieden. De onderlaag in de muziek van Tim Hecker is rustgevend en soms zelfs bijna hypnotiserend, maar hiertegenover staan bovenlagen die de muziek van de Canadees voorzien van heel veel spanning en dynamiek. Ik ben niet heel goed thuis in dit genre en het is daarom lastig om Virgin van Tim Hecker te voorzien van relevant vergelijkingsmateriaal. Uit een ver verleden hoor ik invloeden van Brian Eno en zeker ook het onderschatte Tangerine Dream, maar de muziek van Tim Hecker staat uiteindelijk toch vooral in het heden. Wat ik persoonlijk zo bijzonder vind aan de muziek van Tim Hecker is het contrast en tegelijkertijd ook het evenwicht tussen schoonheid en lelijkheid. Virgins bevat klassiek aandoende arrangementen met pianospel van een bijna onwerkelijke schoonheid, maar deze worden gecombineerd met vervormde klanken en drones die vooral tegen de haren in strijken. Het geeft Virgins een heel bijzonder eigen geluid en het geeft de plaat uiteindelijk zeggingskracht en avontuur. Virgins van Tim Hecker is een plaat die steeds weer nieuwe dingen laat horen, zeker als je de plaat met de koptelefoon beluistert, maar het is ook een plaat die na een paar keer horen een vertrouwde gast is geworden. Virgins houdt je 50 minuten lang op het puntje van je stoel of juist onderuit gezakt in deze stoel. Tim Hecker maakt door de combinatie van schoonheid en lelijkheid unieke muziek en het is muziek die ver buiten het genre van de 'elektronica' impact kan hebben. Virgins is al met al een hele bijzondere plaat die ik niet graag gemist zou hebben. Buiten de eigen comfort zone luisteren loont, dat blijkt maar weer. Erwin Zijleman