11 februari 2017

Tinariwen - Elwan

Toen de in een Libisch rebellenkamp geformeerde band Tinariwen ruim 15 jaar geleden voor het eerst opdook in West-Europa met het buitengewoon fascinerende The Radio Tisdas Sessions, klonk de als “woestijnrock” omschreven muziek van de uit leden van de Toeareg band stam bestaande band vooral bijzonder exotisch. 

We zijn inmiddels een aantal prachtige platen verder en ik ben inmiddels wel gewend aan de muziek van de band, al blijft het natuurlijk zo dat Tinariwen voor mijn westerse oren deels opereert in een ander muzikaal universum. 


De Toearegs zijn al eeuwen een nomadenstam, maar Tinariwen leek een paar jaar geleden een vaste uitvalsbasis te hebben gevonden in Mali, de bakermat van de Afrikaanse blues. 


Door oprukkend Islamitisch extremisme in Mali en een hieruit resulterend verbod op de popmuziek van de duivel, leidt de band inmiddels al weer een aantal jaren een zwervend bestaan. Het fraaie en indringende Emmaar moest hierdoor een paar jaar geleden worden opgenomen in de Amerikaanse woestijn in plaats van de Afrikaanse woestijn, waar de wortels van de Toearegs liggen, en ook opvolger Elwan werd deels ver van eigen huis en haard opgenomen, wat heeft gezorgd voor wat extra melancholie in de muziek van de band.
 

Voor Elwan week Tinariwen uit naar Frankrijk, Marokko en de Verenigde Staten, waar wederom een aantal bekende gastmuzikanten aanschoven. Het opnemen van een plaat buiten de oorspronkelijke thuisbasis van de muziek van Tinariwen en gastbijdragen van onder andere Kurt Vile, Mark Lanegan en Matt Sweeney hebben overigens niet overdreven veel invloed gehad op het geluid van Tinariwen. Elwan ligt, net als voorganger Emmaar, in het verlengde van de platen waarmee Tinariwen ooit de oversteek vanuit Afrika waagde. 


Ook op Elwan staat het geweldige, vooral door Mali blues beïnvloede gitaarspel centraal, waardoor het wederom smullen is voor liefhebbers van bluesy Afrikaans gitaarwerk. Dit gitaarspel wordt omringd door invloeden uit de 60s psychedelica en krijgt een uniek geluid door de invloeden uit de traditionele muziek van de Toearegs. 


Deze invloeden, die bestaan uit repeterende patronen, een heerlijk laag tempo en zang zoals je die in de westerse muziek niet hoort, geven de muziek van Tinariwen ook op Elwan weer een indringend, bezwerend en soms bijna hypnotiserend karakter. 


Elwan laat misschien niet veel nieuws horen, maar als je iets hebt met de muziek van Tinariwen, sleurt ook deze nieuwe plaat je weer makkelijk mee naar het bijzondere muzikale universum van de band. 


Het is een universum waarin de ritmes zich trager voortslepen dan gebruikelijk en waarin herhaling een krachtig wapen blijkt. Het is ook een universum vol complexe gitaarakkoorden, die je meer dan eens op het verkeerde been zetten en je langzaam maar zeer zeker de wereld van Tinariwen in slepen.


Wanneer je niet bekend bent met de muziek van Tinariwen voelt het waarschijnlijk even oncomfortabel, maar iedereen die ook de vorige platen van de band heeft omarmd, verruilt de overvolle trein in het al even volle Nederland al weer snel voor de ruimte van de woestijn en de langzame tred van een kameel. 


Ten tijde van The Radio Tisdas Sessions vond ik de muziek van Tinariwen vooral bijzonder en anders, maar inmiddels hoor ik wonderschone muziek vol bijzondere krachten. Op Elwan valt niet alleen heel veel te genieten, maar je bent ook even ergens anders. Bijzondere ervaring wederom. Erwin Zijleman